دومین بنای خشتی وگلی کشور در اسفراین

شهرقدیمی وتاریخی بلقیـس اسفراین 

مشخصات اثر: کهن دژ اسفراین که به شهر بلقیس معروف شده در 3 کیلومتری جنوب شرقی شهر اسفراین کنونی واقع شده است. وسعت این شهر کهن در حدود 130 هکتار و  ارگ (کهن دژ) آن حدود 5 هکتار است. این شهر براساس اسلوب معماری ساسانی ، شامل سه بخش کهندژ، ربض و شارستان می باشد و مهمترین مصالح بکار رفته در آن خشت و گل است. بخش های مهم شهر شامل کهندژ ، شارستان، خندق ، حصار دور شهر و یخچالها است و همچنین  در داخل مسجد، مقبره شیخ آذری وراسته بازاری وجود داشته که در تصویر هوایی که در سال 1937 توسط پرفسور اشمیت گرفته شده است به خوبی قابل مشاهده هستند. کهندژ 29 برج به ارتفاع حدود 11 متر دارد و دروازه اصلی آن در شمال شرقی واقع شده است. این مجموعه تاریخی را می توان جزو عظیم ترین میراث هایی خشتی ایران تلقی کرد که در طول تاریخ همواره به عنوان یکی از شهرهای مهم در حاشیه جاده معروف ابریشم قرار داشته است. این شاهراه تجاری در ادوار مختلف از رونق زیادی برخوردار بوده است. این شهر برای آخرین بار در دوره صفویه متروک شده و شهر اسفراین به محل کنونی خود در 3 کیلومتری شمال آن منتقل شده است.